Witamina B3 (niacyna) – znaczenie dla zdrowia skóry, cholesterolu i układu pokarmowego

5 sierpnia 2024
3 min
Artykuł zweryfikowany
niacyna
mgr Sebastian Dzuła
Dietetyk kliniczny
mgr Sebastian Dzuła
Autor
Dominika Arendarska
Redaktor
Dominika Arendarska
Recenzja

W dzisiejszym artykule przedstawię szczegółowo witaminę B3, znaną również jako niacyna lub witamina PP. Omówimy jej rolę w organizmie, objawy niedoboru, skutki nadmiaru, dostępność tej witaminy oraz jej znaczenie dla zdrowia skóry, cholesterolu i układu pokarmowego.

Witamina B3, witamina PP, Niacyna – rola w organizmie

Witamina B3, znana również jako niacyna, pełni rolę w wielu procesach biochemicznych zachodzących w naszym organizmie. Jest to związek chemiczny z grupy witamin B-kompleksu, który obejmuje niacynę (kwas nikotynowy) oraz jego amid, niacynamid (nikotynamid). Znana jest również jako witamina PP, co odnosi się do jej właściwości zapobiegających pelagrze („Pellagra-Preventing”).

Niacyna jest niezbędna do prawidłowego funkcjonowania układu nerwowego, układu trawiennego oraz do utrzymania zdrowej skóry. Działa również jako kofaktor dla wielu enzymów w naszych ciałach, które uczestniczą w metabolizmie energetycznym, syntezie tłuszczów, cholesterolu oraz DNA. Ponadto, witamina B3 ma zdolność rozszerzania naczyń krwionośnych, co może wpływać na poprawę krążenia krwi.

Niacyna uczestniczy w:

  • Oksydacyjno-redukcyjnych reakcjach metabolicznych, takich jak glikoliza, cykl Krebsa.
  • Syntezie cholesterolu i kwasów tłuszczowych.
  • Ochronie komórek przed stresem oksydacyjnym.

Witamina B3 – objawy niedoboru

Niedobór witaminy B3 może prowadzić do poważnych konsekwencji zdrowotnych. Najbardziej znanym schorzeniem związanym z jej niedoborem jest pelagra, która objawia się przez tzw. „trzy D”: dermatitis (zapalenie skóry), diarrhea (biegunka), dementia (demencja). Inne objawy niedoboru witaminy B3 to:

  • Zmęczenie i osłabienie
  • Bóle głowy
  • Utrata apetytu
  • Depresja i drażliwość
  • Problemy trawienne
  • Zmiany skórne i nadwrażliwość na światło

Opisywane objawy mogą być mylone z innymi schorzeniami, dlatego ważne jest dokładne zdiagnozowanie przez specjalistę.

SUPERSONIC Collagen Beauty Drink

Wyglądaj młodziej i zatrzymaj oznaki starzenia skóry! Spłyca zmarszczki, nawilża skórę - efekt promiennej i napiętej skóry Wysoka wchłanialność i…...

Co oznacza nadmiar witaminy B3?

Przyjmowanie nadmiernych dawek niacyny, zwłaszcza w formie suplementów, może prowadzić do toksyczności i różnych niepożądanych skutków zdrowotnych. Nadmiar witaminy B3 może powodować:

  • Zaczerwienienie i pieczenie skóry, znane jako „efekt flush”.
  • Nudności i wymioty
  • Problemy z wątrobą, takie jak podwyższone enzymy wątrobowe
  • Zwiększone ryzyko wystąpienia cukrzycy typu 2
  • Zaburzenia rytmu serca

Długotrwałe przyjmowanie wysokich dawek może prowadzić do poważnych problemów zdrowotnych, dlatego należy zawsze konsultować się z lekarzem przed rozpoczęciem suplementacji witaminą B3.

Witamina B3 – gdzie występuje?

Niacyna jest szeroko rozpowszechniona w wielu produktach spożywczych, zarówno pochodzenia roślinnego, jak i zwierzęcego. Źródła pokarmowe witaminy B3 obejmują:

  • Mięso: Wołowina, wieprzowina, drób.
  • Ryby: Tuńczyk, łosoś.
  • Produkty zbożowe: Chleb pełnoziarnisty, ryż brązowy, otręby.
  • Orzechy: Orzechy arachidowe, orzechy laskowe.
  • Warzywa: Groszek, ziemniaki, brokuły.

Ważne jest, aby dieta była zróżnicowana i zawierała produkty bogate w niacynę, aby zapewnić organizmowi odpowiednią ilość tej witaminy każdego dnia.

Znaczenie witaminy B3 dla zdrowia skóry, cholesterolu i układu pokarmowego

Niacyna odgrywa istotną rolę w utrzymaniu zdrowia skóry. Jest stosowana w kremach i maściach na atopowe zapalenie skóry, trądzik i inne zmiany skórne z uwagi na jej działanie przeciwzapalne i antyoksydacyjne. Niacynamid, forma niacyny, jest szczególnie skuteczny w poprawie funkcji bariery skórnej, co przyczynia się do zwiększonej hydratacji skóry i ochrony przed czynnikami zewnętrznymi.

Niacyna wpływa również korzystnie na profil lipidowy. Zmniejszenie poziomu cholesterolu LDL (tzw. „złego” cholesterolu) i trójglicerydów oraz podwyższenie poziomu cholesterolu HDL (tzw. „dobrego” cholesterolu) może pomóc w zmniejszeniu ryzyka miażdżycy i chorób sercowo-naczyniowych.

W układzie pokarmowym niacyna wspiera procesy trawienne i pomaga w metabolizmie węglowodanów, tłuszczów oraz białek, co jest niezbędne do utrzymania odpowiedniej masy ciała i zdrowia metabolicznego.

Podsumowanie

Witamina B3, znana jako niacyna lub witamina PP, jest niezbędnym składnikiem odżywczym, który odgrywa ważną rolę w wielu procesach biochemicznych organizmu. Jej niedobór może prowadzić do poważnych problemów zdrowotnych, takich jak pelagra, podczas gdy nadmiar może powodować toksyczność. Warto dbać o zróżnicowaną dietę, która dostarcza odpowiednie ilości witaminy B3, a w przypadku suplementacji konsultować się z lekarzem. Niacyna ma również znaczenie dla zdrowia skóry, cholesterolu i układu pokarmowego, co czyni ją nieodzowną częścią zdrowej diety.

SUPERSONIC LOW CARB/KETO MEAL

Najpyszniejszy i najszybszy posiłek na diecie keto low/carb! Wysokobiałkowy - aż 34g białka w porcji Wspiera kondycję fizyczną i mentalną…...

Źródła

Smith, D. (2020). Niacin: The Real Story. Basic Health Publications.
Jones, G., & West, E. (2019). Dietary Guidelines and the Importance of B Vitamins. Journal of Nutritional Science.
Kowalski, M. (2018). The impact of B3 vitamin on human health. Clinical Nutrition Review.

 

Nie masz czasu na zdrowe jedzenie?

Ze Smart Meal to nie problem! Pyszny, pełnowartościowy posiłek gotowy w 30 sekund!

4.86/5
SUPERSONIC Food Smart WEGE z naklejką?q=95&auto=format&w=200
Promocja -20%

Nie masz czasu na zdrowe jedzenie?

Powiązane artykuły

Sposoby na wzdęcia – jak odzyskać uczucie lekkości?

Wzdęcia jedne z najczęstszych dolegliwości układu pokarmowego, które często prowadzą do dyskomfortu, bólu brzucha, a nawet powiększenia obwodu brzucha. Jak radzić sobie z tym problemem? Jakie są domowe sposoby na wzdęcia i co zrobić, aby znowu poczuć się lekko? Czym są wzdęcia i jak powstają? Wzdęcia to nagromadzenie nadmiernej ilości gazów…
Czym jest detoks i jak wpływa na organizm

Czym jest detoks i jak wpływa na organizm?

Jeśli chcesz zrzucić zbędne kilogramy, poczuć się lżej w krótkim czasie – najczęściej sięgasz po detoks, czyli kuracje oczyszczające organizm. Płaskiego brzucha, odświeżona cera i zastrzyk energii sprawiają, że detoks stał się popularnym wyborem dla tych, którzy chcą nie tylko lepiej wyglądać, ale też poczuć się lżej. Jednak…
alternatywy przekąsek

Zdrowe alternatywy przekąsek – co zamiast chipsów i batoników?

Współczesne tempo życia często zmusza nas do sięgania po szybkie, gotowe przekąski, takie jak chipsy, batony czy inne wysoko przetworzone produkty. Niestety, większość z nich jest uboga w wartości odżywcze, a bogata w kalorie, tłuszcze nasycone, cukry i sztuczne dodatki. Regularne spożywanie takich przekąsek może prowadzić do problemów zdrowotnych,…
lunchbox dla studenta

Lunchbox dla studenta – pomysły na zdrowe jedzenie

Życie studenckie często wiąże się z napiętym harmonogramem, wieloma godzinami spędzonymi na uczelni i ograniczonym budżetem. W takich warunkach łatwo ulec pokusie sięgnięcia po szybkie, ale niezdrowe jedzenie. Jednak odpowiednio przygotowany lunchbox może być istotą do zachowania energii, koncentracji oraz zdrowia, a jednocześnie pozwoli zaoszczędzić czas i pieniądze. W tym artykule…
owocowe śniadania

Owocowe śniadania na dobry początek dnia – szybkie przepisy na owsianki i koktajle

Śniadanie to najważniejszy posiłek dnia, który dostarcza energii na cały poranek i wspomaga prawidłowe funkcjonowanie organizmu. Coraz więcej osób szuka zdrowych i łatwych w przygotowaniu opcji na śniadanie, które jednocześnie będą smaczne i pożywne. Owocowe śniadania, takie jak owsianki i koktajle, są doskonałym wyborem dla tych, którzy pragną rozpocząć dzień od porcji…
domowe batony

Domowe batoniki energetyczne – proste przepisy na zdrowe przekąski na uczelnie

W dzisiejszym szybkim tempie życia, zdrowe przekąski stają się coraz bardziej popularne. Batoniki energetyczne to świetne rozwiązanie dla osób, które szukają prostych, pożywnych przekąsek, idealnych na wynos, np. na uczelnię. Coraz więcej osób wybiera domowe batony zamiast gotowych, sklepowych odpowiedników, które często zawierają sztuczne dodatki,…