Olej palmowy, pozyskiwany z owoców palmy olejowej, jest jednym z najczęściej stosowanych olejów roślinnych na świecie. Jego popularność wynika z niskich kosztów produkcji oraz wszechstronności zastosowań. Niemniej jednak olej palmowy jest źródłem licznych kontrowersji, zarówno w kontekście środowiskowym, jak i zdrowotnym.
1. Wpływ na środowisko
- Wylesianie: Główną kwestią związaną z produkcją oleju palmowego jest wylesianie lasów tropikalnych, zwłaszcza w krajach takich jak Indonezja czy Malezja. Wylesianie prowadzi do utraty siedlisk wielu gatunków, w tym krytycznie zagrożonych, takich jak orangutany [1].
- Zmiana klimatu: Wylesianie przyczynia się do emisji dużej ilości dwutlenku węgla do atmosfery. Ponadto, w miejscach, gdzie kiedyś były lasy, powstają plantacje palm olejowych, które nie są w stanie wchłonąć takiej samej ilości CO2, jak wcześniejsze ekosystemy [2].
- Degradacja gleby: Intensywna monokultura palm olejowych prowadzi do degradacji gleby i zmniejszenia jej zdolności produkcyjnych w dłuższej perspektywie.
2. Aspekty zdrowotne
- Kwas tłuszczowy: Olej palmowy jest bogaty w nasycone kwasy tłuszczowe, które mogą przyczyniać się do wzrostu poziomu cholesterolu LDL w organizmie, zwiększając ryzyko chorób sercowo-naczyniowych [3].
- Olej palmowy jest często używany do produkcji tłuszczów utwardzanych, które są źródłem niezdrowych tłuszczów trans [5].
- Takie tłuszcze są źródłem niezdrowych tłuszczów trans, które: Zwiększają ryzyko chorób sercowo-naczyniowych: Tłuszcze trans zwiększają poziom cholesterolu LDL i obniżają poziom cholesterolu HDL („dobrego” cholesterolu), co prowadzi do zwiększonego ryzyka chorób sercowo-naczyniowych [6]. Niektóre badania sugerują również, że spożywanie tłuszczów trans może być związane z większym ryzykiem rozwoju cukrzycy typu 2 [4].
Przykłady produktów zawierających olej palmowy można mnożyć. Warto dokładnie czytać etykiety. Jeden z najbardziej popularnych kremów czekoladowo-orzechowym bazuje na oleju palmowym. Od pewne czasu można dokonać jednak dużo epszego wyboru, cieszyć się doskonałym smakiem kremu orzechowego o dobrym, zdrowym składzie bez grama oleju palmowego czy białego cukru. Sprawdź proteinowy krem orzechowy od SUPERSONIC.
SUPERSONIC Proteinowy Krem Orzechowy 500g
Podsumowanie
Chociaż olej palmowy jest ekonomicznie atrakcyjnym wyborem dla wielu producentów, konieczne jest uwzględnienie pełnego obrazu – zarówno środowiskowego, zdrowotnego, jak i społecznego. Aby przeciwdziałać negatywnym skutkom, konsumenci mogą poszukiwać produktów z certyfikatem zrównoważonej produkcji oleju palmowego lub wybierać alternatywy dla tego surowca.
Materiały źródłowe:
[1] Wilcove, D.S., & Koh, L.P. (2010). „Addressing the threats to biodiversity from oil-palm agriculture.” Biodiversity and Conservation, 19(4), 999-1007.
[2] Fitzherbert, E.B., et al. (2008). „How will oil palm expansion affect biodiversity?.” Trends in Ecology & Evolution, 23(10), 538-545.
[3] Sun, Y., et al. (2015). „Palm oil consumption increases LDL cholesterol compared with vegetable oils low in saturated fat in a meta-analysis of clinical trials.” The Journal of Nutrition, 145(7), 1549-1558.
[4] Salmerón, J., et al. (2001). „Dietary fat intake and risk of type 2 diabetes in women.” American Journal of Clinical Nutrition, 73(6), 1019-1026.
[5] Stender, S., Dyerberg, J., & Bysted, A. (2006). „High levels of industrially produced trans fat in popular fast foods.” The New England Journal of Medicine, 354(15), 1650-1652.
[6] Mozaffarian, D., et al. (2006). „Trans fatty acids and cardiovascular disease.” New England Journal of Medicine, 354(15), 1601-1613.
