Wrzody żołądka – diagnoza, czynniki ryzyka i terapia

5 sierpnia 2024
4 min
Artykuł zweryfikowany
Wrzody żołądka
mgr Sebastian Dzuła
Dietetyk kliniczny
mgr Sebastian Dzuła
Autor
Dominika Arendarska
Redaktor
Dominika Arendarska
Recenzja

Wrzody żołądka to jedno z najczęstszych schorzeń układu pokarmowego, dotykające miliony ludzi na całym świecie. Charakteryzują się bolesnymi uszkodzeniami błony śluzowej żołądka, które mogą prowadzić do poważnych komplikacji, jeśli nie zostaną odpowiednio leczone. Zrozumienie przyczyn, objawów oraz możliwości leczenia jest ważne dla skutecznego zarządzania tym problemem zdrowotnym.

Co to są wrzody żołądka?

Wrzody żołądka, znane również jako choroba wrzodowa żołądka, to otwarte rany rozwijające się na błonie śluzowej żołądka. Są to dolegliwości o złożonej etiologii, często związane z infekcją bakterią Helicobacter pylori (H. pylori) oraz stosowaniem niesteroidowych leków przeciwzapalnych (NSAIDs). Patogeneza wrzodów żołądka obejmuje uszkodzenie bariery śluzówkowej żołądka, co prowadzi do erozji i owrzodzeń błony śluzowej.

Według badań, wrzody żołądka są częstą przyczyną dolegliwości gastrycznych i mogą prowadzić do poważnych powikłań, takich jak krwawienie czy perforacja żołądka. Częstość występowania wrzodów żołądka jest zmienna, z wyraźną przewagą wśród osób starszych oraz populacji stosujących regularnie NSAIDs.

Diagnozowanie wrzodów żołądka

Diagnostyka wrzodów żołądka jest procesem wieloetapowym i obejmuje zarówno wywiad kliniczny, jak i badania dodatkowe. Ważnym elementem jest endoskopia górnego odcinka przewodu pokarmowego, która pozwala na bezpośrednią wizualizację błony śluzowej żołądka i ocenę obecności wrzodów.

W trakcie endoskopii możliwe jest również pobranie wycinków do badania histopatologicznego oraz testy na obecność H. pylori, np. test ureazowy czy badanie histologiczne.

Inne metody diagnostyczne obejmują badania laboratoryjne, takie jak:

  • Morfologia krwi (ocena stanu ogólnego i ewentualnej anemii).
  • Testy serologiczne na obecność przeciwciał przeciwko H. pylori.
  • Badania kału na obecność antygenów H. pylori.

SUPERSONIC Collagen Beauty Drink

Wyglądaj młodziej i zatrzymaj oznaki starzenia skóry! Spłyca zmarszczki, nawilża skórę - efekt promiennej i napiętej skóry Wysoka wchłanialność i…...

Wrzody na żołądku – przyczyny

Istnieje wiele czynników ryzyka związanych z rozwojem wrzodów żołądka. Najważniejsze z nich obejmują:

  • Infekcja H. pylori – jest to główny czynnik etiologiczny, powodujący przewlekłe zapalenie błony śluzowej żołądka i jej uszkodzenie.
  • Stosowanie NSAIDs – przewlekłe stosowanie niesteroidowych leków przeciwzapalnych, takich jak ibuprofen czy aspiryna, prowadzi do osłabienia bariery śluzowej i zwiększa ryzyko powstawania wrzodów.
  • Palenie i spożywanie alkoholu – substancje te działają drażniąco na błonę śluzową żołądka i przyczyniają się do jej uszkodzenia.
  • Stres – chociaż mechanizmy są złożone, stres może wpływać na zwiększenie wydzielania kwasu solnego w żołądku.

Mechanizmy powstawania wrzodów obejmują zaburzenia równowagi między czynnikami ochronnymi błony śluzowej (śluz, prostaglandyny) a czynnikami uszkadzającymi (kwas solny, pepsyna). Nagromadzenie czynników uszkadzających prowadzi do erozji błony śluzowej i tworzenia się wrzodów.

Choroba wrzodowa – objawy

Objawy wrzodów żołądka są zróżnicowane i mogą obejmować ból brzucha, który typowo występuje w nadbrzuszu, nasilając się na czczo i ustępując po posiłku. Częstym symptomem są także nudności i wymioty, szczególnie po jedzeniu. Niektórzy pacjenci mogą doświadczać utraty apetytu i wagi, wynikającej z bólu związanego z jedzeniem. Dodatkowo, wzdęcia i uczucie pełności często są mylone z niestrawnością. Należy zwrócić szczególną uwagę na objawy alarmowe, które mogą wskazywać na powikłania wrzodów żołądka i wymagają pilnej konsultacji medycznej. Do takich objawów należą krwawienie z przewodu pokarmowego (krwawe wymioty, smoliste stolce), nagły, ostry ból brzucha (co może wskazywać na perforację wrzodu), a także objawy niedrożności, takie jak wymioty treścią pokarmową i brak stolca.

Leczenie wrzodów żołądka

Leczenie wrzodów żołądka jest złożonym procesem, który obejmuje zarówno terapię farmakologiczną, jak i modyfikacje stylu życia i diety.

Farmakoterapia

Podstawą leczenia są inhibitory pompy protonowej (IPP), które zmniejszają wydzielanie kwasu solnego w żołądku i pozwalają na gojenie się wrzodów. W przypadkach infekcji H. pylori stosuje się kuracje skojarzone z antybiotykami (np. metronidazol, klarytromycyna).

Modyfikacje dietetyczne

Prawidłowe odżywianie odgrywa istotną rolę w leczeniu wrzodów żołądka. Zaleca się unikanie potraw drażniących błonę śluzową, takich jak potrawy ostre, tłuste, a także kawy i alkoholu.

Leczenie chirurgiczne

Stosowane rzadko, zazwyczaj w przypadku powikłań wrzodów (perforacje, niedrożność) lub braków odpowiedzi na leczenie farmakologiczne.

Zapobieganie wrzodom żołądka

Profilaktyka wrzodów żołądka obejmuje:

  • Stosowanie się do zaleceń dietetycznych (unikanie drażniących pokarmów, regularne posiłki).
  • Unikanie nadmiernego stosowania NSAIDs.
  • Rzucenie palenia i ograniczenie spożycia alkoholu.
  • Skuteczne leczenie zakażeń H. pylori.
  • Radzenie sobie ze stresem za pomocą technik relaksacyjnych i zdrowego stylu życia.

Podsumowanie

Wrzody żołądka są poważnym schorzeniem wymagającym wieloaspektowego podejścia diagnostycznego i terapeutycznego. Wczesne rozpoznanie i odpowiednie leczenie może znacząco poprawić jakość życia pacjentów oraz zapobiec powikłaniom. Profilaktyka odgrywa równie ważną rolę, dlatego zaleca się prowadzenie zdrowego trybu życia i unikanie czynników ryzyka.

SUPERSONIC LOW CARB/KETO MEAL

Najpyszniejszy i najszybszy posiłek na diecie keto low/carb! Wysokobiałkowy - aż 34g białka w porcji Wspiera kondycję fizyczną i mentalną…...

Źródła

Article from a relevant medical journal on H. pylori and ulcers.
Research studies on NSAIDs and their impact on gastric mucosa.
Guidelines from gastroenterological associations on the management of peptic ulcer disease.
Smith, J., & Jones, A. (2021). The Role of H. pylori in Gastric Ulcers. Journal of Gastroenterology.
Brown, L., et al. (2020). NSAIDs and Gastric Mucosal Injury. Gastroenterology Review.
Williams, K. (2019). Management of Peptic Ulcer Disease. International Journal of Gastroenterology.

Nie masz czasu na zdrowe jedzenie?

Ze Smart Meal to nie problem! Pyszny, pełnowartościowy posiłek gotowy w 30 sekund!

4.86/5
SUPERSONIC Food Smart WEGE z naklejką?q=95&auto=format&w=200
Promocja -20%

Nie masz czasu na zdrowe jedzenie?

Powiązane artykuły

pomysły na drugie śniadanie

Pomysł na drugie śniadanie – zdrowe i smaczne propozycje do pracy lub szkoły

Szukasz inspiracji na szybkie, zdrowe i pożywne śniadanie do pracy lub szkoły? Poznaj nasze propozycje! Pożywne śniadanie do pracy – propozycje w wersji fit Jeśli nie chcesz kolejny raz nosić nudnych kanapek z serem lub jeść czegoś na szybko z cateringu – sprawdź nasze zdrowe opcje! Niektóre z nich trzeba…
przekąski na diecie keto

Najlepsze przekąski na diecie keto – co można jeść? Nasze 5 propozycji!

Szukasz pomysłów na zdrowe i pyszne przekąski na diecie keto? Poznaj nasze propozycje, które są nie tylko zgodne z zasadami diety ketogenicznej, ale także proste w przygotowaniu!  Jakie zasady powinny spełniać przekąski keto? Wybierając keto przekąski, zwracaj uwagę na zawartość węglowodanów, tłuszczy i białka. Tych pierwszych powinno być jak najmniej, zdecydowanie…

Idealny prezent dla miłośnika zdrowego stylu życia – poznaj nasze inspiracje

Święta to bardzo dobry moment, w którym możesz pokazać bliskim, że ich słuchasz i obdarować ich czymś, z czego na pewno będą zadowoleni. Jeśli w Twoim otoczeniu są dbające o zdrowie, zainteresowane ciekawostkami w obszarze aktywności, zdrowego odżywania czy ogólnego fit-lifestyle’u – znaleźliśmy dla Ciebie kilka propozycji!  1. Pistolet do masażu Idealny prezent…

Idealne prezenty dla mamy i każdej kobiety – inspiracje na święta

Święta to dobry czas, aby okazać najbliższym, w tym przypadku mamie lub innej, bliskiej kobiecie, wdzięczność. Ale co podarować mamie, która najprawdopodobniej powie, że niczego nie potrzebuje, albo że wszystko już ma? Zapraszam Cię na dużą dawkę inspiracji – prezentów dla mamy, które pokażą, że dbasz o nią, jej zdrowie, komfort i samopoczucie!…

Puchnięcie ciała i obrzęki przed miesiączką – jak złagodzić objawy PMS?

Wiele kobiet boryka się z obrzękiem, wzdęciami i puchnięciem ciała na kilka dni przed okresem. To typowe objawy zespołu napięcia przedmiesiączkowego (PMS), który często miesza kobietom nie tylko w zdrowiu fizycznym, ale i emocjonalnym. Dlaczego płyny zatrzymują się akurat przed miesiączką? Jak można zmniejszyć obrzęki i poprawić swoje samopoczucie? Czytaj dalej, a postaram się…

Nadmiar wody w organizmie – skąd się bierze i jak sobie z nim radzić?

Nadmiar wody to problem, który dotyka wielu z nas, choć często nie zdajemy sobie sprawy, że uczucie ciężkości, opuchnięte kostki czy dłonie mogą wynikać właśnie z retencji wody. Niby tylko woda, a jednak może wpływać na masę ciała i samopoczucie. Z czego to wynika? Zła dieta, brak ruchu, hormony – to tylko niektóre z powodów, przez które…