Wrzody żołądka – diagnoza, czynniki ryzyka i terapia

4 min
Artykuł zweryfikowany
Wrzody żołądka – diagnoza, czynniki ryzyka i terapia
mgr Sebastian Dzuła
Dietetyk kliniczny
mgr Sebastian Dzuła
Autor
Lena Żurawska
Redaktor
Lena Żurawska
Recenzja

Wrzody żołądka to jedno z najczęstszych schorzeń układu pokarmowego, dotykające miliony ludzi na całym świecie. Charakteryzują się bolesnymi uszkodzeniami błony śluzowej żołądka, które mogą prowadzić do poważnych komplikacji, jeśli nie zostaną odpowiednio leczone. Zrozumienie przyczyn, objawów oraz możliwości leczenia jest ważne dla skutecznego zarządzania tym problemem zdrowotnym.

Co to są wrzody żołądka?

Wrzody żołądka, znane również jako choroba wrzodowa żołądka, to otwarte rany rozwijające się na błonie śluzowej żołądka. Są to dolegliwości o złożonej etiologii, często związane z infekcją bakterią Helicobacter pylori (H. pylori) oraz stosowaniem niesteroidowych leków przeciwzapalnych (NSAIDs). Patogeneza wrzodów żołądka obejmuje uszkodzenie bariery śluzówkowej żołądka, co prowadzi do erozji i owrzodzeń błony śluzowej.

Według badań, wrzody żołądka są częstą przyczyną dolegliwości gastrycznych i mogą prowadzić do poważnych powikłań, takich jak krwawienie czy perforacja żołądka. Częstość występowania wrzodów żołądka jest zmienna, z wyraźną przewagą wśród osób starszych oraz populacji stosujących regularnie NSAIDs.

Diagnozowanie wrzodów żołądka

Diagnostyka wrzodów żołądka jest procesem wieloetapowym i obejmuje zarówno wywiad kliniczny, jak i badania dodatkowe. Ważnym elementem jest endoskopia górnego odcinka przewodu pokarmowego, która pozwala na bezpośrednią wizualizację błony śluzowej żołądka i ocenę obecności wrzodów.

W trakcie endoskopii możliwe jest również pobranie wycinków do badania histopatologicznego oraz testy na obecność H. pylori, np. test ureazowy czy badanie histologiczne.

Inne metody diagnostyczne obejmują badania laboratoryjne, takie jak:

  • Morfologia krwi (ocena stanu ogólnego i ewentualnej anemii).
  • Testy serologiczne na obecność przeciwciał przeciwko H. pylori.
  • Badania kału na obecność antygenów H. pylori.

SUPERSONIC Collagen Beauty Drink

Wyglądaj młodziej i zatrzymaj oznaki starzenia skóry! Spłyca zmarszczki, nawilża skórę - efekt promiennej i napiętej skóry Wysoka wchłanialność i…...

Wrzody na żołądku – przyczyny

Istnieje wiele czynników ryzyka związanych z rozwojem wrzodów żołądka. Najważniejsze z nich obejmują:

  • Infekcja H. pylori – jest to główny czynnik etiologiczny, powodujący przewlekłe zapalenie błony śluzowej żołądka i jej uszkodzenie.
  • Stosowanie NSAIDs – przewlekłe stosowanie niesteroidowych leków przeciwzapalnych, takich jak ibuprofen czy aspiryna, prowadzi do osłabienia bariery śluzowej i zwiększa ryzyko powstawania wrzodów.
  • Palenie i spożywanie alkoholu – substancje te działają drażniąco na błonę śluzową żołądka i przyczyniają się do jej uszkodzenia.
  • Stres – chociaż mechanizmy są złożone, stres może wpływać na zwiększenie wydzielania kwasu solnego w żołądku.

Mechanizmy powstawania wrzodów obejmują zaburzenia równowagi między czynnikami ochronnymi błony śluzowej (śluz, prostaglandyny) a czynnikami uszkadzającymi (kwas solny, pepsyna). Nagromadzenie czynników uszkadzających prowadzi do erozji błony śluzowej i tworzenia się wrzodów.

Choroba wrzodowa – objawy

Objawy wrzodów żołądka są zróżnicowane i mogą obejmować ból brzucha, który typowo występuje w nadbrzuszu, nasilając się na czczo i ustępując po posiłku. Częstym symptomem są także nudności i wymioty, szczególnie po jedzeniu. Niektórzy pacjenci mogą doświadczać utraty apetytu i wagi, wynikającej z bólu związanego z jedzeniem. Dodatkowo, wzdęcia i uczucie pełności często są mylone z niestrawnością. Należy zwrócić szczególną uwagę na objawy alarmowe, które mogą wskazywać na powikłania wrzodów żołądka i wymagają pilnej konsultacji medycznej. Do takich objawów należą krwawienie z przewodu pokarmowego (krwawe wymioty, smoliste stolce), nagły, ostry ból brzucha (co może wskazywać na perforację wrzodu), a także objawy niedrożności, takie jak wymioty treścią pokarmową i brak stolca.

Leczenie wrzodów żołądka

Leczenie wrzodów żołądka jest złożonym procesem, który obejmuje zarówno terapię farmakologiczną, jak i modyfikacje stylu życia i diety.

Farmakoterapia

Podstawą leczenia są inhibitory pompy protonowej (IPP), które zmniejszają wydzielanie kwasu solnego w żołądku i pozwalają na gojenie się wrzodów. W przypadkach infekcji H. pylori stosuje się kuracje skojarzone z antybiotykami (np. metronidazol, klarytromycyna).

Modyfikacje dietetyczne

Prawidłowe odżywianie odgrywa istotną rolę w leczeniu wrzodów żołądka. Zaleca się unikanie potraw drażniących błonę śluzową, takich jak potrawy ostre, tłuste, a także kawy i alkoholu.

Leczenie chirurgiczne

Stosowane rzadko, zazwyczaj w przypadku powikłań wrzodów (perforacje, niedrożność) lub braków odpowiedzi na leczenie farmakologiczne.

Zapobieganie wrzodom żołądka

Profilaktyka wrzodów żołądka obejmuje:

  • Stosowanie się do zaleceń dietetycznych (unikanie drażniących pokarmów, regularne posiłki).
  • Unikanie nadmiernego stosowania NSAIDs.
  • Rzucenie palenia i ograniczenie spożycia alkoholu.
  • Skuteczne leczenie zakażeń H. pylori.
  • Radzenie sobie ze stresem za pomocą technik relaksacyjnych i zdrowego stylu życia.

Podsumowanie

Wrzody żołądka są poważnym schorzeniem wymagającym wieloaspektowego podejścia diagnostycznego i terapeutycznego. Wczesne rozpoznanie i odpowiednie leczenie może znacząco poprawić jakość życia pacjentów oraz zapobiec powikłaniom. Profilaktyka odgrywa równie ważną rolę, dlatego zaleca się prowadzenie zdrowego trybu życia i unikanie czynników ryzyka.

SUPERSONIC SHAPE/LOW CARB MEAL

Najpyszniejszy i najszybszy posiłek na diecie keto low/carb! Wysokobiałkowy - aż 34g białka w porcji Wspiera kondycję fizyczną i mentalną…...

Źródła

Article from a relevant medical journal on H. pylori and ulcers.
Research studies on NSAIDs and their impact on gastric mucosa.
Guidelines from gastroenterological associations on the management of peptic ulcer disease.
Smith, J., & Jones, A. (2021). The Role of H. pylori in Gastric Ulcers. Journal of Gastroenterology.
Brown, L., et al. (2020). NSAIDs and Gastric Mucosal Injury. Gastroenterology Review.
Williams, K. (2019). Management of Peptic Ulcer Disease. International Journal of Gastroenterology.

Nie masz czasu na zdrowe jedzenie?

Ze Smart Meal to nie problem! Pyszny, pełnowartościowy posiłek gotowy w 30 sekund!

4.87/5
SUPERSONIC smart meal z shakerem z odbiciem
Promocja -20%

Nie masz czasu na zdrowe jedzenie?

Powiązane artykuły

W jakich produktach występuje białko? Kompletny przegląd

W jakich produktach występuje białko? Kompletny przegląd

Świadomość, skąd czerpać białko, jest kluczowa zarówno dla osób aktywnych fizycznie, jak i tych, którzy chcą zadbać o zdrowie i odpowiednią masę ciała. Proteinę dostarczają nam przede wszystkim produkty…
Z czego składa się białko? Struktura i aminokwasy

Z czego składa się białko? Struktura i aminokwasy

Białko to fundament życia – uniwersalny materiał budulcowy komórek, enzymów, hormonów i struktur podporowych tkanek. Choć często kojarzymy je wyłącznie z mięśniami i regeneracją po wysiłku, pełny obraz białka ukazuje jego…
Co się stanie, gdy nie jemy białka? Skutki niedoboru

Co się stanie, gdy nie jemy białka? Skutki niedoboru

Niedostateczne spożycie białka wpływa na organizm wielotorowo i często daje o sobie znać stopniowo. Choć początkowo objawy mogą wydawać się subtelne – osłabienie siły mięśni czy pogorszenie kondycji skóry…
Jakie są rodzaje białek w żywności? Klasyfikacja

Jakie są rodzaje białek w żywności? Klasyfikacja

Białka to niejednorodna grupa związków, które możemy spotkać w różnorodnych formach na talerzach i w produktach spożywczych. Choć podstawową ich rolą jest dostarczanie aminokwasów do budowy tkanek i syntezy enzymów, nawet w kuchni…
Co się dzieje z białkiem w organizmie? Od spożycia do wykorzystania

Co się dzieje z białkiem w organizmie? Od spożycia do wykorzystania

Dieta bogata w białko to nie tylko kwestia budowy mięśni czy regeneracji po treningu – to przede wszystkim skomplikowany proces, w którym cząsteczki białka zmieniają się od dużych łańcuchów polipeptydowych w małe aminokwasy, by następnie zostać ponownie…
Jakie jest najlepsze źródło białka? Subiektywny ranking

Jakie jest najlepsze źródło białka? Subiektywny ranking

Wybór najlepszego źródła białka zależy od wielu czynników: wartości biologicznej, szybkości wchłaniania, profilu aminokwasowego, a także wygody i kosztu. W poniższym rankingu przedstawiamy subiektywną ocenę pięciu najpopularniejszych form białka,…