Oliwki to jedne z najstarszych i najbardziej cenionych owoców w diecie śródziemnomorskiej, znane ze swoich licznych korzyści zdrowotnych. Ich bogactwo w zdrowe tłuszcze, witaminy oraz antyoksydanty sprawia, że stają się coraz bardziej popularnym składnikiem w wielu dietach na całym świecie. Zarówno oliwki czarne, jak i zielone są nie tylko smacznym dodatkiem do potraw, ale także źródłem wartości odżywczych, które mogą pozytywnie wpłynąć na zdrowie serca, układ pokarmowy i ogólną odporność organizmu. Warto jednak zadać sobie pytanie: czy oliwki naprawdę są zdrowe? W tym artykule szczegółowo przyjrzymy się ich właściwościom, wartościom odżywczym oraz różnicom między oliwkami czarnymi a zielonymi.
Oliwki – czy tak naprawdę są zdrowe?
Oliwki to jeden z najważniejszych składników diety śródziemnomorskiej, znanej ze swojego pozytywnego wpływu na zdrowie. Często stanowią element codziennych posiłków w wielu krajach, zwłaszcza w rejonach basenu Morza Śródziemnego, gdzie od tysiącleci są uprawiane i cenione za swoje właściwości. Choć mogą wydawać się niepozorne, oliwki skrywają w sobie wiele korzyści zdrowotnych, które potwierdzają liczne badania naukowe. Właśnie dlatego pytanie „czy oliwki są zdrowe?” jest jak najbardziej zasadne i zasługuje na szczegółowe wyjaśnienie.
Oliwki są bogatym źródłem tłuszczów nienasyconych, które odgrywają ważną rolę w ochronie zdrowia układu sercowo-naczyniowego. Dodatkowo zawierają cenne antyoksydanty, w tym polifenole, które mają działanie przeciwzapalne i pomagają chronić organizm przed stresem oksydacyjnym. To właśnie dzięki tym składnikom oliwki mogą przyczyniać się do zmniejszenia ryzyka rozwoju chorób przewlekłych, takich jak miażdżyca, choroby serca czy cukrzyca typu 2. Co więcej, oliwki są niskokalorycznym produktem, który dostarcza nie tylko zdrowych tłuszczów, ale również witamin, minerałów i błonnika, co czyni je wartościowym elementem diety.
SUPERSONIC SMART MEAL
Czy oliwki są zdrowe? Dowiedz się, dlaczego warto je włączyć do diety
Oliwki to skarbnica cennych substancji odżywczych, które korzystnie wpływają na funkcjonowanie organizmu. Ich regularne spożycie może przynieść szereg korzyści zdrowotnych, zwłaszcza dla osób, które dbają o swoje serce, układ krwionośny oraz ogólny stan zdrowia. Najważniejszym składnikiem oliwek są tłuszcze jednonienasycone, które w przeciwieństwie do tłuszczów nasyconych, pomagają obniżać poziom „złego” cholesterolu (LDL) i podnosić poziom „dobrego” cholesterolu (HDL). To ważny mechanizm ochronny przed chorobami sercowo-naczyniowymi, w tym miażdżycą i nadciśnieniem tętniczym.
W oliwkach znajdziemy również polifenole – związki roślinne o silnym działaniu antyoksydacyjnym. Badania wykazują, że polifenole mogą chronić komórki organizmu przed uszkodzeniami wywołanymi stresem oksydacyjnym, który jest związany z rozwojem stanów zapalnych oraz chorób przewlekłych, takich jak rak czy cukrzyca. Co ciekawe, oliwki mogą także wpływać na poprawę funkcji układu odpornościowego, wspierając organizm w walce z infekcjami oraz stanami zapalnymi.
Nie można zapomnieć o witaminach i minerałach, które znajdziemy w oliwkach. Zawierają one witaminę E, która pełni ważną rolę w ochronie komórek przed wolnymi rodnikami, a także żelazo, wapń i miedź, które wspierają zdrowie kości, układu nerwowego oraz produkcję krwi. Dzięki obecności błonnika, oliwki pomagają również regulować trawienie, poprawiając perystaltykę jelit i wspomagając zdrowie układu pokarmowego.
Rodzaje oliwek – poznaj różnice między oliwkami czarnymi a zielonymi
Oliwki występują w różnych odmianach, a dwie najpopularniejsze to oliwki czarne i zielone. Choć oba rodzaje pochodzą z tego samego drzewa oliwnego, różnią się one nie tylko kolorem, ale także smakiem, właściwościami i procesem dojrzewania.
Oliwki zielone to niedojrzałe owoce, które zbiera się na wcześniejszym etapie dojrzewania. Mają bardziej cierpki smak i twardszą konsystencję. Zawierają więcej goryczek, co czyni je bardziej intensywnymi w smaku. Są popularnym dodatkiem do sałatek, potraw śródziemnomorskich czy przekąsek.
Oliwki czarne, nazywane także dojrzałymi, są zrywane w pełni dojrzałe lub poddawane specjalnemu procesowi utleniania, który nadaje im ciemną barwę. Są bardziej miękkie i mają łagodniejszy, nieco słodszy smak w porównaniu do oliwek zielonych. Co ciekawe, oliwki czarne zawierają nieco więcej tłuszczu niż zielone, co wpływa na ich kaloryczność, ale jednocześnie dostarczają więcej cennych składników odżywczych, takich jak polifenole.
Oba rodzaje oliwek mają swoje unikalne właściwości, które zależą od ich dojrzewania oraz regionu uprawy. Oliwki czarne charakteryzują się większą zawartością zdrowych tłuszczów i antyoksydantów, podczas gdy oliwki zielone dostarczają większej ilości błonnika oraz witaminy E.
Oliwki – ile kalorii zawierają? Wartości energetyczne oliwek
Kaloryczność oliwek może się różnić w zależności od ich rodzaju, sposobu przygotowania oraz formy, w jakiej są spożywane (świeże, marynowane, suszone). Oliwki są produktem niskokalorycznym, choć ich zawartość tłuszczu, zwłaszcza jednonienasyconego, sprawia, że są one doskonałym źródłem energii.
Średnia kaloryczność oliwek wynosi około 115-145 kcal na 100 g w zależności od rodzaju. Oliwki czarne, ze względu na wyższą zawartość tłuszczu, mogą dostarczać nieco więcej kalorii niż zielone. Oto przykładowa wartość energetyczna oliwek na 100 g:
Oliwki zielone: około 115 kcal
Oliwki czarne: około 145 kcal
Pomimo stosunkowo niskiej kaloryczności, oliwki są sycące, co czyni je idealnym elementem diety, zwłaszcza dla osób dbających o linię. Dostarczają one nie tylko energii, ale także składników odżywczych, takich jak zdrowe tłuszcze, witaminy i minerały, które są ważne dla zachowania zdrowia.
Oliwki – czy są owocem czy warzywem?
To pytanie zaskakuje wiele osób, gdyż oliwki są często traktowane w kuchni jak warzywa, a ich smak może mylić. Z biologicznego punktu widzenia, oliwki to jednak owoce. Rosną na drzewach oliwnych (Olea europaea) i są klasyfikowane jako owoce pestkowe, podobnie jak wiśnie czy brzoskwinie. Zawierają miąższ otaczający twardą pestkę, co jest charakterystyczną cechą owoców.
Mimo że w kulinariach oliwki często pełnią funkcję przypominającą warzywa, biologicznie są owocami. Ich owocowy charakter wynika z procesu dojrzewania, podczas którego z zielonych, twardych owoców stają się miękkimi, czarnymi oliwkami o wyższym poziomie tłuszczu. Warto jednak zaznaczyć, że w zależności od sposobu przetworzenia i regionu, w którym są uprawiane, mogą mieć różne właściwości smakowe i odżywcze.
Oliwa z oliwek – naturalne bogactwo zdrowotne
Oprócz spożywania oliwek w całości, jednym z najcenniejszych produktów, które uzyskujemy z oliwek, jest oliwa z oliwek. To olej roślinny uzyskiwany w wyniku tłoczenia owoców drzewa oliwnego, uznawany za jedno z najzdrowszych źródeł tłuszczu w diecie. Oliwa z oliwek, zwłaszcza ta z pierwszego tłoczenia (extra virgin), zawiera jeszcze więcej jednonienasyconych kwasów tłuszczowych i polifenoli niż same oliwki. Dzięki temu jest ceniona za swoje właściwości zdrowotne, takie jak ochrona przed chorobami sercowo-naczyniowymi, wspieranie zdrowia skóry oraz działanie przeciwzapalne.
Podsumowanie
Oliwki to niezwykle wartościowy produkt spożywczy, bogaty w zdrowe tłuszcze, antyoksydanty, witaminy i minerały. Regularne spożywanie oliwek może przyczynić się do poprawy zdrowia serca, ochrony przed stanami zapalnymi i chorobami przewlekłymi oraz wspierać układ odpornościowy i trawienny. Niezależnie od tego, czy wybierasz oliwki zielone czy czarne, warto włączyć je do codziennej diety jako zdrową przekąskę lub dodatek do potraw. Dzięki swojemu składowi i korzyściom zdrowotnym, oliwki są doskonałym przykładem, jak natura dostarcza nam nieocenionych produktów o prozdrowotnym działaniu.
SUPERSONIC Collagen Beauty Drink
Źródła
Visioli, F., & Galli, C. (2002). Olive oil phenols and their potential effects on human health. Journal of Agricultural and Food Chemistry, 50(4), 783-787. https://doi.org/10.1021/jf010875b
Owen, R. W., Mier, W., Giacosa, A., Hull, W. E., Spiegelhalder, B., & Bartsch, H. (2000). Olive-oil consumption and health: the possible role of antioxidants. The Lancet Oncology, 1(2), 107-112. https://doi.org/10.1016/S1470-2045(00)00015-2
Parkinson, L., & Cicerale, S. (2016). The health benefiting mechanisms of virgin olive oil phenolic compounds. Molecules, 21(12), 1734. https://doi.org/10.3390/molecules21121734
López-Miranda, J., Pérez-Jiménez, F., Ros, E., De Caterina, R., Badimon, L., Covas, M. I., … & Ordovás, J. M. (2010). Olive oil and health: summary of the II international conference on olive oil and health consensus report, Jaén and Córdoba (Spain). Nutrition, Metabolism and Cardiovascular Diseases, 20(4), 284-294. https://doi.org/10.1016/j.numecd.2009.12.007
Boskou, D. (2006). Sources of natural phenolic antioxidants. Trends in Food Science & Technology, 17(9), 505-512. https://doi.org/10.1016/j.tifs.2006.04.004
