Zdrowie

Kamica żółciowa - przyczyny, objawy i leczenie

2 min
Artykuł zweryfikowany
Kamica żółciowa
{{ author_ref.name | escape }}

Dietetyk

Karolina Dobrowolska-Zrałka

Kamica żółciowa to schorzenie, które dotyka miliony osób na całym świecie i polega na tworzeniu się kamieni w pęcherzyku żółciowym. Kamienie te mogą powodować szereg dolegliwości, od łagodnych do bardzo bolesnych. Zrozumienie przyczyn, objawów i dostępnych metod leczenia jest istotne do skutecznego radzenia sobie z tym problemem. Co to jest kamica żółciowa? Kamica żółciowa, znana również jako cholelitiaza, to stan charakteryzujący się obecnością kamieni w pęcherzyku żółciowym lub w drogach żółciowych. Kamienie żółciowe mogą być różnej wielkości i składu chemicznego. Wyróżniamy trzy główne typy kamieni:
  • Kamienie cholesterolowe - najczęściej występujące, składające się głównie z cholesterolu.
  • Kamienie barwnikowe - powstają w wyniku nadmiaru bilirubiny.
  • Kamienie mieszane - zawierają zarówno elementy cholesterolowe, jak i barwnikowe.

Mechanizm powstawania kamieni żółciowych

Powstawanie kamieni żółciowych jest procesem złożonym i zależy od wielu czynników. Żółć produkowana przez wątrobę zawiera cholesterol, sole kwasów żółciowych i bilirubinę. Gdy równowaga między tymi składnikami zostaje zakłócona, może dochodzić do wytrącania się złogów, które z czasem przekształcają się w kamienie.

Kamica żółciowa - objawy

Kamica żółciowa może przebiegać bezobjawowo, jednak najczęstszymi objawami są:
  • Bóle brzucha - najczęściej zlokalizowane w prawej górnej części brzucha, mogą promieniować do pleców lub prawego barku.
  • Nudności i wymioty - często towarzyszące bólowi.
  • Wzdęcia i uczucie pełności.

Kamica żółciowa objawy

Kolka żółciowa to specyficzny rodzaj bólów związanych z kamicą żółciową. Objawia się gwałtownym, ostrym bólem w prawym podżebrzu, który może trwać od kilku minut do kilku godzin. Ból ten jest spowodowany zablokowaniem przewodu żółciowego przez kamień.

Kamica dróg żółciowych - przyczyny

Przyczyny powstawania kamieni żółciowych są wieloczynnikowe. Do najważniejszych czynników ryzyka zaliczamy: Genetyka: predyspozycje rodzinne mogą zwiększać ryzyko. Dieta: bogata w tłuszcze i cholesterol, uboga w błonnik. Otyłość: zwiększa ryzyko kamicy żółciowej. Płeć: kobiety są bardziej narażone ze względu na wpływ hormonów, takich jak estrogen. Wiek: ryzyko wzrasta z wiekiem. Ciąża: zmiany hormonalne mogą sprzyjać powstawaniu kamieni.

Mechanizmy patofizjologiczne

Mechanizm formowania kamieni może wynikać z nadmiernej produkcji cholesterolu, niedoboru soli kwasów żółciowych, czy też nadmiaru bilirubiny. Każda z tych sytuacji prowadzi do zmniejszenia rozpuszczalności składników żółci, co sprzyja wytrącaniu się osadów i formowaniu kamieni.

Jak leczyć kamicę żółciową?

Leczenie kamicy żółciowej zależy od obecności objawów i powikłań. Wyróżniamy kilka metod leczenia:

Leczenie farmakologiczne

  • Leki przeciwbólowe: stosowane w celu łagodzenia bólu.
  • Leki żółciopędne: mają za zadanie zwiększyć przepływ żółci i zmniejszyć ryzyko powstawania nowych kamieni.

Leczenie chirurgiczne

  • Cholecystektomia laparoskopowa: najczęściej wykonywana operacja usunięcia pęcherzyka żółciowego. Jest to metoda minimalnie inwazyjna, charakteryzująca się krótszym czasem rekonwalescencji.

Leczenie dietetyczne

Dietoterapia odgrywa ważną rolę w leczeniu i profilaktyce kamicy żółciowej. Zaleca się:
  • Unikanie tłustych i smażonych potraw.
  • Spożywanie posiłków bogatych w błonnik.
  • Picie dużej ilości wody.

Profilaktyka i zmiany stylu życia

Zmiana stylu życia może znacząco zmniejszyć ryzyko powstawania kamieni żółciowych. Warto:
  • Utrzymywać prawidłową masę ciała.
  • Regularnie uprawiać aktywność fizyczną.
  • Dbać o zdrową i zbilansowaną dietę.

Diagnostyka kamicy żółciowej

Diagnostyka kamicy żółciowej opiera się głównie na badaniach obrazowych i laboratoryjnych.

Metody diagnostyczne

  • USG jamy brzusznej: najczęściej wykonywane badanie, które umożliwia wykrycie kamieni w pęcherzyku żółciowym.
  • Tomografia komputerowa (TK): pozwala na dokładniejszą ocenę struktur anatomicznych w jamie brzusznej.
  • Endoskopowa cholangiopankreatografia wsteczna (ERCP): pozwala na ocenę dróg żółciowych i usunięcie kamieni.

Rola badań laboratoryjnych

  • Badania krwi: morfologia, próby wątrobowe, poziom bilirubiny – mogą wskazywać na zaburzenia związane z kamicą.

Źródła

Johnson, A. G., & Thistle, J. L. (1999). Pathogenesis and Treatment of Gallstones. The New England Journal of Medicine, 341(22), 1841-1849. Portincasa, P., Moschetta, A., & Palasciano, G. (2006). Cholesterol Gallstone Disease. The Lancet, 368(9531), 230-239. Shaffer, E. A. (2006). Epidemiology of Gallbladder Stone Disease. Best Practice & Research Clinical Gastroenterology, 20(6), 981-996.

Szukasz pożywnego i sycącego posiłku?

Poznaj Supersonic Smart Meal! Pełnowartościowy posiłek, który możesz przygotować w kilka sekund!

SUPERSONIC SMART MEAL
-7% z kodem “HALLOWEEN”
Zobacz produkt