Rynek posiłków w proszku do przygotowania koktajli z każdym rokiem się rozwija i oferuje nam coraz większy wybór produktów o przeróżnych składach, smakach i przeznaczeniu. Obok popularnych gainerów, występują także odżywki białkowe i pełnowartościowe zamienniki posiłków. Konsument szukający alternatywy dla zwykłych posiłków ma trudny wybór – każdy produkt reklamuje się jako najlepszy i odpowiedni właśnie dla niego. Jakie są jednak między nimi różnice i który jest najbardziej godny uwagi pod kątem wartości odżywczych i korzyści zdrowotnych?
Streszczenie
- SUPERSONIC Food Powder PLUS (zamiennik posiłku) ma zbilansowane ilości makroskładników oraz kompletny zestaw niezbędnych witamin i składników mineralnych. Oprócz odpowiednich ilości tłuszczy, białek i węglowodanów, zawiera również błonnik i jest wzbogacony w takie składniki, jak superfoods czy ekstrakty roślinne.
- Odżywki białkowe w składzie mają głównie białko (75-90%) oraz bardzo niewielkie ilości węglowodanów i tłuszczy. Są tworzone głównie z myślą o sportowcach i osobach, które chcą zwiększyć masę mięśniową.
- Gainery są produktami o dużej zawartości węglowodanów (50-60%) i umiarkowanej zawartości białka (15-25%), o bardzo niskiej zawartości tłuszczy, błonnika oraz witamin i składników mineralnych. Są przeznaczone dla osób, którym zależy na zwiększeniu masy ciała, niekoniecznie masy mięśniowej.
SUPERSONIC SMART MEAL
Zamiennik posiłku
W przeciwieństwie do odżywek białkowych i gainerów, SUPERSONIC Food Powder PLUS nie ma wyraźnej przewagi ilościowej jednego bądź dwóch makroskładników, odznacza się zbilansowanym składem, w którym tłuszcze, węglowodany i białka występują w zrównoważonych proporcjach. Dodatkowo jest on źródłem błonnika, naturalnie występującego w surowcach, między innymi w płatkach owsianych, siemieniu lnianym i nieaktywnych drożdżach Yarrowia lipolytica oraz dostarcza wszystkich niezbędnych 26 witamin i składników mineralnych.
Formuła SUPERSONIC Food Powder PLUS opiera się na 4 rodzajach białek roślinnych: grochu, ryżu, dyni i konopi – takie połączenie gwarantuje kompletny aminogram produktu, dostarczający wszystkich aminokwasów endo- i egzogennych, których potrzebuje organizm. Płatki owsiane stanowią główne źródło węglowodanów i błonnika, w skład którego wchodzi między innymi frakcja beta-glukanu, która ma zdolność do obniżania poziomu cholesterolu LDL i regulowania poziomu insuliny we krwi. Zawartość cukrów prostych jest niska, jedna porcja produktu dostarcza ich zaledwie 3 g (czyli 3% dziennego RWS). Źródłem tłuszczy w SUPERSONIC Food są płynne bioestry kwasów tłuszczowych omega 3-6-9, które pochodzą z lnu i konopi oraz siemię lniane i nasiona chia. Dzięki tak dobranym składnikom Food jest bogaty w jedno- i wielonienasycone tłuszcze, natomiast ma niską zawartość nasyconych tłuszczy, a więc jego profil kwasów tłuszczowych jest zgodny z zaleceniami EFSA (6).
Oprócz podstawowych składników, które zapewniają odpowiednie proporcje białek, węglowodanów i tłuszczy, SUPERSONIC Food Powder PLUS ma dodatek również innych, unikalnych substancji o prozdrowotnym działaniu. Zawiera między innymi likopen o silnym działaniu antyoksydacyjnym i antynowotworowym (7), luteinę i zeaksantynę, wspierające funkcjonowanie oczu (8) oraz cholinę, która nazywana jest witaminą B4 i jest odpowiedzialna między innymi za poprawę pamięci i pracy mózgu (9). Oprócz tego jako jedyny zamiennik posiłku zawiera płynne kwasy tłuszczowe omega 3-6-9 w formie bioestrów, dzięki czemu są one najlepiej przyswajalne przez organizm i mogą być przez niego najlepiej wykorzystane. Dzięki starannie dobranemu składowi, większość składników mineralnych i witamin obecnych w SUPERSONIC Food Powder PLUS występuje naturalnie w surowcach. Ekstrakt z dzikiej róży jest źródłem witaminy C, morszczyn pęcherzykowaty dostarcza jodu, drożdże Yarrowia lipolytica stanowią źródło witamin z grupy B, a cynk pochodzi z płatków owsianych.
Odżywki białkowe
Odżywki białkowe kierowane są głównie do sportowców oraz osób, które starają się zredukować masę ciała lub chcą uzupełnić dietę w białko (na przykład weganie). Odznaczają się bardzo wysoką zawartością białka, która zazwyczaj wynosi 70-90%, przy jednocześnie niewielkich ilościach tłuszczu (2-5%) i węglowodanów (2-15%). Dostarczają zazwyczaj małej ilości błonnika (1-2%), a zawartość witamin i składników mineralnych nie jest deklarowana na ich opakowaniach, przez co można przyjąć założenie, że jest śladowa. Mają natomiast często wyszczególnione zawartości poszczególnych aminokwasów, szczególnie egzogennych, ponieważ to głównie one interesują sportowców.
Odżywki mogą bazować na 3 typach białek: koncentratach, izolatach i hydrolizatach. Koncentraty są najtańsze, ze względu na najniższą zawartość białka (60-80%), natomiast izolaty mają najwyższą zawartość białka (ponad 90%). Hydrolizaty są najdroższe, ale również najlepiej przyswajalne przez organizm, ponieważ białka w nich zawarte zostały rozbite na mniejsze cząsteczki poprzez działanie enzymów.
W zależności od pochodzenia białka, odżywki mogą być wegańskie – wtedy opierają się tylko na białkach roślinnych, pochodzących na przykład z grochu i soi – lub niewegańskie, które bazują na białkach mleka krowiego.
Dodatkowymi składnikami, które dodawane są do preparatów białkowych w celu wzbogacenia ich smaku i uatrakcyjnienia dla klientów, są aromaty i barwniki. W większości przypadków aromaty są syntetycznie wytwarzane, ze względu na to, że są tańsze i oferują większą gamę smakową w porównaniu do aromatów naturalnych. Jednak nie oddają one smaku prawdziwych produktów tak dobrze, jak aromaty naturalne, które są pozyskiwane bezpośrednio z surowców, których smak posiadają (np. naturalny aromat wanilii – jest pozyskiwany z nasion wanilii, syntetyczny aromat wanilii – jest pozyskiwany w procesie chemicznym).
Poza wyżej wymienionymi składnikami, odżywki białkowe w swoim składzie zazwyczaj nie zawierają innych składników odżywczych. Czasami dodawane są do nich dodatki o przeznaczeniu technologicznym, np. emulgatory, takie jak lecytyna, których zadaniem jest poprawa konsystencji gotowego koktajlu.
SUPERSONIC Collagen Beauty Drink
Gainer
Określenie „gainer” dotyczy shake’ów, których przeznaczeniem jest pomoc w zwiększeniu masy ciała. Mają profil węglowodanowo-białkowy, gdzie węglowodanów jest zazwyczaj czterokrotnie więcej niż białka, są natomiast bardzo ubogie w tłuszcze (2-8%) i praktycznie pozbawione błonnika (0-1%). Ze względu na swój skład, nie zawierają zazwyczaj znaczących ilości witamin i składników mineralnych i nie są nimi wzbogacane, a ich ilości nie są podane w tabeli wartości odżywczych. Na etykietach mają natomiast wyszczególniony profil aminokwasowy, z uwzględnieniem aminokwasów endo- i egzogennych.
Formuły gainerów opierają się na dwóch głównych składnikach: jeden z nich jest źródłem węglowodanów, a drugi źródłem białek. Najczęściej stosowanymi białkami są białka serwatkowe pochodzące z mleka krowiego (zazwyczaj w formie izolatów lub koncentratów), a w przypadku produktów wegańskich stosowane są białka roślinne, najczęściej z grochu i z ryżu. Źródłem węglowodanów w gainerach są zmielone płatki owsiane, skrobie, dekstryny bądź maltodekstryna. O ile płatki owsiane są zdrowym i korzystnym dla zdrowia składnikiem zbilansowanej diety, ponieważ dostarczają węglowodanów złożonych i błonnika, takie surowce jak skrobia czy dekstryny są źródłem jedynie szybko przyswajalnych węglowodanów, które charakteryzują się wysokim indeksem glikemicznym, co szybko zapewnia zastrzyk energii, ale nie syci na długo. Może być to zaletą, gdy organizm potrzebuje łatwo dostępnych węglowodanów na przykład przed treningiem, jednak im wyższy jest indeks glikemiczny danego produktu, tym rzadziej powinien być on spożywany, ponieważ może negatywnie wpływać na gospodarkę węglowodanową organizmu, prowadząc do chorób takich jak insulinooporność lub cukrzyca (indeks glikemiczny maltodekstryny jest wyższy nawet niż białego cukru) (2).
Do gainerów dodawane są także barwniki, w dużej większości są to barwniki syntetyczne, które mają szkodliwy wpływ na zdrowie człowieka, co zostało potwierdzone badaniami naukowymi, np. popularnie stosowana czerwień koszenilowa może przyczyniać się do nadpobudliwości, rozwoju chorób nowotworowych oraz astmy i alergii (5). Poza barwnikami do gainerów dodawane są także aromaty, które mają uatrakcyjnić i urozmaicić ich smak oraz substancje pomocnicze, na przykład emulgatory poprawiające teksturę lub enzymy (pochodzące na przykład z papai), których celem jest ułatwienie trawienia dużych ilości białka zawartego w produkcie.
Podsumowanie
Podstawową różnicą pomiędzy gainerami, odżywkami białkowymi i SUPERSONIC Food Powder PLUS, który jest zamiennikiem posiłków, jest rozkład makroskładników. Produkty z tych kategorii nie powinny być ze sobą mylone, ponieważ ich wartości odżywcze oraz składy zdecydowanie się różnią. Gainery dostarczają bardzo dużych ilości węglowodanów i średnich ilości białek, odżywki białkowe składają się praktycznie tylko z białka i jedynie zamienniki posiłków dostarczają zarówno białek, węglowodanów jak i tłuszczy, a także błonnika. Każdy produkt ma inne przeznaczenie, stąd też wynikają różnice w ich składzie, jednak przy wyborze koktajlu dla siebie warto zwrócić uwagę nie tylko na zawartość poszczególnych makroskładników, ale także na surowce, z jakich produkt jest wytworzony. To głównie one determinują to, jaki wpływ na nasz organizm będzie miało spożycie produktu, zarówno w krótkim czasie po spożyciu (wpływ indeksu glikemicznego produktów na samopoczucie), ale także w długiej perspektywie czasu (wpływ spożycia nasyconych kwasów tłuszczowych i cukrów prostych na gospodarkę lipidową i węglowodanową organizmu). Warto więc wybierać te produkty, które – tak jak SUPERSONIC Food Powder PLUS – charakteryzują się czystą etykietą i przejrzystym składem, nie zawierają sztucznych wypełniaczy i dodatków, a są stworzone na bazie naturalnych surowców, których prozdrowotny wpływ na organizm jest dowiedziony badaniami.
Bibliografia:
- Azad, M. B., Abou-Setta, A. M., Chauhan, B. F., Rabbani, R., Lys, J., Copstein, L., … & Zarychanski, R. (2017). Nonnutritive sweeteners and cardiometabolic health: a systematic review and meta-analysis of randomized controlled trials and prospective cohort studies. Cmaj, 189(28), E929-E939.
- https://www.medicalnewstoday.com/articles/322426#is-maltodextrin-safe Data dostępu: 14.04.2021
- Cong, W. N., Wang, R., Cai, H., Daimon, C. M., Scheibye-Knudsen, M., Bohr, V. A., … & Martin, B. (2013). Long-term artificial sweetener acesulfame potassium treatment alters neurometabolic functions in C57BL/6J mice. PLoS One, 8(8), e70257.
- Krępska, M., Lasoń-Rydel, M., & Jagiełło, J. Barwniki spożywcze i ich wpływ na organizm człowieka The impact of food dyes on human health.
- EFSA Panel on Dietetic Products, Nutrition, and Allergies (NDA). (2010). Scientific Opinion on Dietary Reference Values for fats, including saturated fatty acids, polyunsaturated fatty acids, monounsaturated fatty acids, trans fatty acids, and cholesterol. EFSA Journal, 8(3), 1461.
- Rao, A. V., & Agarwal, S. (2000). Role of antioxidant lycopene in cancer and heart disease. Journal of the American College of Nutrition, 19(5), 563-569.
- Ribaya-Mercado, J. D., & Blumberg, J. B. (2004). Lutein and zeaxanthin and their potential roles in disease prevention. Journal of the American College of Nutrition, 23(sup6), 567S-587S.
- Zeisel, S. H. (2000). Choline: an essential nutrient for humans.
