Reumatoidalne zapalenie stawów (RZS) jest przewlekłą chorobą autoimmunologiczną, która powoduje stan zapalny stawów i okolicznych tkanek. Odpowiednio zbilansowana dieta może odgrywać kluczową rolę w łagodzeniu objawów oraz wspieraniu ogólnego zdrowia pacjentów z RZS. Warto zatem przyjrzeć się, jakie produkty spożywcze mogą korzystnie wpłynąć na przebieg tej choroby.
Reumatoidalne zapalenie stawów a dieta
Reumatoidalne zapalenie stawów (RZS) jest przewlekłą, autoimmunologiczną chorobą zapalną, która atakuje głównie stawy. Najczęściej dotyczy osób w średnim wieku, ale może również wystąpić u młodszych pacjentów. Charakterystyczne objawy RZS to ból, obrzęk, sztywność stawów oraz ogólne zmęczenie. W przypadku tej choroby układ odpornościowy atakuje własne tkanki, co prowadzi do przewlekłego stanu zapalnego.
Chociaż dieta nie jest w stanie wyleczyć RZS, jej odpowiednie zbilansowanie może pomóc w złagodzeniu objawów i poprawie jakości życia. Dobre nawyki żywieniowe mogą wspierać układ odpornościowy, zmniejszając stan zapalny i wspomagając kontrolę masy ciała, co jest niezwykle ważne dla osób z RZS.
Czego nie jeść przy RZS?
Niektóre produkty spożywcze mogą nasilać stan zapalny w organizmie, co prowadzi do pogorszenia objawów RZS. Poniżej przedstawiamy produkty, które powinny być ograniczone lub wyeliminowane z diety osób z reumatoidalnym zapaleniem stawów:
1. Cukry proste i produkty wysokoprzetworzone
Spożycie dużych ilości cukrów prostych i produktów wysokoprzetworzonych może prowadzić do wzrostu poziomu insuliny, co z kolei może powodować nasilenie stanu zapalnego. Warto unikać słodkich napojów, słodyczy, fast foodów oraz przekąsek typu „junk food”.
2. Tłuszcze nasycone i trans
Tłuszcze nasycone, obecne głównie w mięsie czerwonym, maśle i pełnotłustych produktach mlecznych, mogą zwiększać ryzyko zapalenia. Tłuszcze trans, które znajdują się w wielu przetworzonych produktach, również mogą nasilać stan zapalny. Zaleca się unikanie takich produktów jak margaryny, wyroby cukiernicze i fast foody.
3. Glutaminian sodu (MSG)
Glutaminian sodu, używany jako wzmacniacz smaku, może przyczynić się do pogorszenia objawów RZS u niektórych osób. Znajduje się w wielu przetworzonych produktach spożywczych i daniach typu „instant”.
4. Alkohol
Nadmierne spożycie alkoholu może prowadzić do wzrostu poziomu kwasu moczowego w organizmie, co może zaostrzyć objawy zapalne. Osoby z RZS powinny ograniczyć spożycie alkoholu do minimum.
SUPERSONIC Collagen Beauty Drink
Co pomaga łagodzić objawy RZS? Najważniejsze zasady diety przy reumatoidalnym zapaleniu stawów
Zwiększenie spożycia niektórych składników odżywczych może pomóc w łagodzeniu objawów RZS. Oto kilka ważnych zasad diety dla osób z RZS:
1. Dieta bogata w kwasy tłuszczowe omega-3
Kwasy tłuszczowe omega-3, obecne w tłustych rybach (takich jak łosoś, makrela, sardynki), nasionach lnu, chia i orzechach włoskich, mają silne właściwości przeciwzapalne. Mogą pomagać w redukcji bólu i sztywności stawów.
2. Spożywanie antyoksydantów
Antyoksydanty, takie jak witamina C, E, beta-karoten i selen, mogą pomóc w walce ze stresem oksydacyjnym, który przyczynia się do stanu zapalnego. Warzywa i owoce, szczególnie te o intensywnych kolorach (czerwona papryka, jagody, szpinak) są bogate w antyoksydanty.
3. Wysokie spożycie błonnika
Błonnik, obecny w pełnoziarnistych produktach, warzywach i owocach, może pomagać w regulacji poziomu cukru we krwi i wspomaganiu zdrowia jelit. Zdrowe jelita są kluczowe dla prawidłowego funkcjonowania układu odpornościowego.
4. Dieta śródziemnomorska
Dieta śródziemnomorska, bogata w owoce, warzywa, ryby, oliwę z oliwek i pełnoziarniste produkty, jest często zalecana dla osób z RZS ze względu na jej właściwości przeciwzapalne. Badania wykazały, że osoby stosujące tę dietę mogą doświadczyć zmniejszenia objawów RZS.
RZS – dieta i jadłospis na 7 dni
Poniżej znajduje się przykładowy jadłospis na 7 dni, który może być odpowiedni dla osób z RZS:
Dzień 1
Śniadanie: Owsianka z orzechami włoskimi, jagodami i nasionami chia.
Obiad: Sałatka z jarmużu, ciecierzycy, awokado i prażonymi nasionami dyni z oliwą z oliwek.
Kolacja: Grillowany łosoś z pieczonymi warzywami (brokuł, marchewka, papryka).
Przekąski: Marchewki z hummusem, jabłko.
Dzień 2
Śniadanie: Smoothie z szpinaku, bananów, migdałów i chlorelli.
Obiad: Zupa z soczewicy z pomidorami i ziołami.
Kolacja: Pieczony dorsz z ziemniakami i sałatką z kiszonej kapusty.
Przekąski: Garść orzechów, gruszka.
Dzień 3
Śniadanie: Tost pełnoziarnisty z awokado i jajkiem w koszulce.
Obiad: Quinoa z grillowanymi warzywami i dressingiem z tahini.
Kolacja: Mule duszone w białym winie z czosnkiem i natką pietruszki.
Przekąski: Jogurt naturalny z miodem, borówki.
Dzień 4
Śniadanie: Owsianka z brzoskwiniami, migdałami i nasionami lnu.
Obiad: Grecka sałatka z quinoa, fetą, oliwkami i ogórkiem.
Kolacja: Krewetki duszone z czosnkiem, chili i szpinakiem.
Przekąski: Świeże warzywa z dipem jogurtowym, mandarynka.
Dzień 5
Śniadanie: Koktajl z mleka migdałowego, truskawek, banana i szpinaku.
Obiad: Zupa krem z batatów i marchwi z imbirem.
Kolacja: Pieczony filet z indyka z kaszą jaglaną i surówką z buraków.
Przekąski: Nasiona słonecznika, kiwi.
Dzień 6
Śniadanie: Jajecznica z szpinakiem, pomidorami i serkiem feta.
Obiad: Curry warzywne z ciecierzycą i ryżem brązowym.
Kolacja: Tofu marynowane w sosie sojowym z warzywami stir-fry.
Przekąski: Orzechy brazylijskie, pomarańcza.
Dzień 7
Śniadanie: Joghurt grecki z granolą, nasionami chia i miodem.
Obiad: Pieczone bataty z fasolką pinto i guacamole.
Kolacja: Grillowany miecznik z sałatką z roszponki i pomidorkami koktajlowymi.
Przekąski: Orzechy nerkowca, winogrona.
Suplementacja i inne metody wsparcia dietetycznego przy RZS
Odpowiednio dobrane suplementy diety mogą znacząco wpłynąć na zmniejszenie stanu zapalnego oraz poprawę ogólnego stanu zdrowia pacjentów z reumatoidalnym zapaleniem stawów. Suplementacja kwasami tłuszczowymi omega-3, witaminą D, probiotykami oraz przeciwutleniaczami to tylko niektóre z metod, które mogą przynieść korzyści osobom cierpiącym na RZS. Równolegle, wprowadzenie zrównoważonej diety bogatej w świeże owoce, warzywa, ryby oraz produkty pełnoziarniste może wspierać proces leczenia i łagodzić objawy choroby.
Suplementacja Omega-3
Kwasy Omega-3 są niezbędne w diecie osób z RZS, a ich suplementacja może być pomocna, szczególnie u osób, które nie spożywają regularnie ryb. Dawkowanie powinno być skonsultowane z lekarzem lub dietetykiem.
Witamina D
Większość osób z RZS ma niedobory witaminy D, która jest istotna dla zdrowia kości i funkcjonowania układu odpornościowego. Suplementacja witaminy D powinna być prowadzona po konsultacji z lekarzem.
Probiotyki
Stosowanie probiotyków może wspomagać zdrowie jelit, co jest istotne dla osób z RZS, ponieważ zdrowie jelit ma znaczący wpływ na stan układu odpornościowego. Probiotyki mogą być przyjmowane w formie suplementów lub poprzez spożycie fermentowanych produktów spożywczych, takich jak jogurt, kefir, kiszonki.
Kurkumina
Kurkumina, aktywny składnik kurkumy, posiada silne właściwości przeciwzapalne. Suplementacja kurkuminą może być korzystna, jednak ważne jest, aby stosować ją w formie zwiększającej biodostępność (np. w połączeniu z piperyną).
O tym musisz pamiętać przy diecie RZS
Przestrzeganie odpowiednich nawyków żywieniowych jest kluczowe dla osób cierpiących na reumatoidalne zapalenie stawów. Należy zwrócić uwagę na spożywanie przeciwzapalnych składników odżywczych, a jednocześnie unikać pokarmów, które mogą nasilać stan zapalny. Szeroka obecność warzyw, owoców, pełnoziarnistych produktów oraz źródeł zdrowych tłuszczów sprawi, że dieta będzie bardziej przyjazna dla stawów.
SUPERSONIC SMART MEAL
Źródła
Falasca K, Mangifesta R, Vecchiet J, et al. Influence of diet on rheumatoid arthritis. BioMed Res Int. 2014;2014:581812. doi:10.1155/2014/581812
Pattison DJ, Symmons DP, Lunt M, et al. Dietary risk factors for the development of inflammatory polyarthritis: evidence for a role of high level of red meat consumption. Arthritis Rheum. 2004;50(12):3804-3812. doi:10.1002/art.20731
Calder PC. Omega-3 fatty acids and inflammatory processes. Nutrients. 2010;2(3):355-374. doi:10.3390/nu2030355
